Co znajdziesz w tym materiale:
Odpowiedzialność za mienie powierzone stanowi odrębną formę odpowiedzialności pracownika od tej wynikające z przepisów ogólnych prawa pracy. Pracownik może ponosić przedmiotową odpowiedzialność wyłącznie po spełnieniu ustawowych przesłanek. I tak odpowiedzialność pracownika za mienie powierzone powstaje w przypadku zawarcia przez pracownika z pracodawcą umowy, w której zostanie określone mienie jak również warunki oraz sposób rozliczenia się z tego mienia. Zaznaczyć trzeba, że przepisy kodeksu pracy nie przewidują, aby umowa w tym przedmiocie została zawarta w formie osobnej umowy. Oznacza to, że postanowienia dotyczące powierzenia mienia mogą znaleźć się w treści umowy o prace.
Powstanie odpowiedzialności
W pierwszej kolejności wskazać trzeba, że aby móc w ogóle mówić o ponoszeniu przez pracownika odpowiedzialności za mienie należące do pracodawcy, za które pracownik ma ponosić odpowiedzialność musi mu zostać wydane w prawidłowy sposób. Przepisy nie określają sposobu wydania mienia stąd też może ono przybrać różne formy. Pamiętać trzeba, iż „powierzenie” nie może mieć miejsca post factum czyli np. okaże się, że pracownik miał zawartą umowę, a niedobór w mieniu wyszedł dopiero po przeprowadzeniu inwentaryzacji. Chodzi o to, aby pracownik miał faktyczną możliwość kontroli zarówno ilości jak również jakość powierzanego mu mienia jeszcze przed jego przekazaniem. Powierzenie może nastąpić na podstawie przeprowadzenia inwentaryzacji, odbioru za pokwitowaniem przez pracownika. Drugą przesłanką do ponoszenia odpowiedzialności przez pracownika jest powstanie szkody w powierzonym mu mieniu z jego winy. Mając na uwadze powyższe przyjąć trzeba, iż samo zawarcie z pracownikiem umowy nie jest wystarczającym do pociągnięcia go do odpowiedzialności.
Porozmawiaj z ekspertem 🎯
Borykasz się z zagadnieniem, które tutaj poruszyłem? Skontaktuj się ze mną! Wspólnie znajdziemy najlepsze rozwiązanie dla Twojego biznesu.
Zasady ponoszenia odpowiedzialność przez pracownika za powierzone mienie
Odmiennie niż ma to miejsce w przypadku odpowiedzialności ogólnej pracownika, za szkodę powstałą w mieniu powierzonym pracownikowi przez pracodawcę ponosi on zawsze odpowiedzialność w pełnej wysokości. Bez znaczenia jest czy szkoda ta powstała z winy umyślnej czy też nieumyślnej pracownika. Przez pełną wysokość szkody rozumieć należy, iż pracownik odpowiada w granicach rzeczywistej straty oraz utraconej przez pracodawcę korzyści w związku z powstaniem szkody. Ważnym jest, aby szkoda ta powstała z jego winny jednak jak zostało wspomniane wyżej nieistotne jest czy wina ta była umyślna czy też nie. Istotnym jest, że w przypadku ponoszenia odpowiedzialności za mienie powierzone istnieje domniemanie winy pracownika. Oczywiście domniemanie to jest wzruszalne.
Ciężar dowodu
W kontekście istnienia domniemania winy za powstałą szkodę wskazać trzeba, że oznacza to, że „z góry” zakłada się, że pracownik jest winny powstania szkody w powierzonym mieniu. Co więcej wskazać trzeba, że zupełnie inaczej niż w przypadku odpowiedzialności ogólnej w przypadku odpowiedzialności za mienie powierzone to na pracowniku nie zaś na pracodawcy spoczywa ciężar udowodnienia. Oznacza to, że do powstania obowiązku naprawienia szkody przez pracownika wystarczającym jest powierzenie mu mienia oraz powstania w tym mieniu szkody. Pracodawca nie jest zobowiązany wykazać, że mienie to zostało pracownikowi wydane w sposób prawidłowy jak również, że pracownik miał zapewnione odpowiednie warunki do sprawowania pieczy na powierzonym mu mieniem. Pracownik chcąc uwolnić się od ponoszenia odpowiedzialności zobowiązany jest do wykazania, że szkoda powstała z przyczyn od niego niezależnych lub, że nie zostały spełnione przesłanki do ponoszenia przez niego odpowiedzialności. Za niezależne przyczyny można uznać kradzież dokonaną przez osobę trzecią, niedostateczne zabezpieczenie przed dostępem osób z trzecich lub brak właściwej organizacji pracy.
Newsletter dla e-biznesu 🎉
Zapisz się do newslettera, uzyskaj dostęp do unikalnych treści tworzonych przez prawników naszej kancelarii oraz otrzymuj informacje o najważniejszych aktualnościach prawnych.
Klikając przycisk „Zapisuję się” wyrażasz zgodę na otrzymywanie od nas newsletterów i akceptujesz Regulamin. Będziemy przetwarzać Twoje imię oraz adres e-mail w celu przesyłania Ci informacji handlowych. Administratorem Twoich danych osobowych jest Kancelaria Prawna Kantorowski, Głąb i Wspólnicy Sp.j. Szczegółowe informacje znajdziesz w naszej Polityce prywatności.
Wysokość odszkodowania
Pracownik zobowiązany jest do zwrotu pełnej wartości szkody. Wskazać jednak trzeba, iż wysokość ta może zostać stosownie zmniejszona w przypadku, gdy sprawowanie nadzoru na mieniem było utrudnione.
Podsumowanie
Warto zapamiętać, że aby pracownik w ogóle mógł być pociągnięty do odpowiedzialności za powstanie szkody w mieniu powierzonym muszą zostać spełnione następujące warunki:
- mienie to zostało powierzone pracownikowi sposób prawidłowy, czyli taki, który pozwoli pracownikowi zapoznać się z jego ilością, jakością oraz wartością,
- musi powstać szkoda w mieniu.
Nadmienić również trzeba, że pracodawca nie jest zobowiązany do wykazania winy pracownika.
Doceniasz tworzone przeze mnie treści?
Daniel Sobota
RADCA PRAWNY
Prowadzę sprawy gospodarcze oraz reprezentuję przedsiębiorców w sporach sądowych. Zajmuję się również sporządzaniem i audytowaniem umów oraz dokumentów korporacyjnych. Ponadto prowadzę sprawy związane z ochroną danych osobowych oraz pomagam firmom w wypełnianiu obowiązków związanych z rejestrem BDO.
Skontaktuj się ze mną, chętnie odpowiem na Twoje pytania dotyczące naszej oferty i przedstawię rozwiązania dostosowane do Twojego biznesu.