1878
0

PDB #196- Dark Patterns w social mediach i nie tylko (wywiad)

1878
0

Cześć, z tej strony Piotr Kantorowski, a to kolejny odcinek podcastu „Prawo dla Biznesu”. Dziś coś z zupełnie innej beczki. Przedstawiam wywiad przeprowadzony ze mną przez panią Martynę Hanslik w ramach jej pracy licencjackiej. Jestem osobą, która nie należy do pokolenia Z, więc propozycja wywiadu do pracy licencjackiej była dla mnie miłym zaskoczeniem. Byłem szczególnie zainteresowany tematem, ponieważ dotyczy on „dark patterns” i innych kwestii związanych z manipulacją w social mediach. Rozmowa trwała niemal godzinę, a praca licencjacka pani Martyny, której bardzo kibicuję, analizuje wizerunek kontra rzeczywistość oraz ciemną stronę social media marketingu. Myślę, że temat jest niezwykle interesujący. A teraz zapraszam Was do wysłuchania wywiadu. Po nim jeszcze dosłownie kilka słów.

Porozmawiaj z ekspertem 🎯

Borykasz się z zagadnieniem, które tutaj poruszyłem? Skontaktuj się ze mną i ustalimy termin 15-minutowej konsultacji. Wspólnie znajdziemy najlepsze rozwiązanie dla Twojego biznesu!

Wywiad

Martyna Hanslik: Moim rozmówcą jest pan Piotr Kantorowski, dzień dobry.

Piotr Kantorowski: Dzień dobry, witam.

MH: Tematem naszego spotkania jest zjawisko manipulacji w obszarze social media marketingu. Jak zdefiniowałby pan manipulację w kontekście właśnie social media marketingu?

PK: Myślę, że manipulację można określić jako nieuczciwą, sprzeczną z prawem metodę wywierania wpływu na odbiorcę treści zamieszczanych w social mediach.

MH: Czy manipulacja w social mediach jest czynem karalnym w świetle prawa?

PK: Karalnym to mocne słowo, które większości osób kojarzy się z prawem karnym. Oczywiście, są sytuacje, w których manipulacja w social mediach może być karalna, w tym nawet sankcjonowana karą pozbawienia wolności. Jednak częściej jest to działanie nielegalne, naruszające przepisy prawa, zwłaszcza dotyczące ochrony konsumentów.

MH: Gdzie jest granica między technikami wpływu społecznego a manipulacją?

PK: Granica jest na poziomie przepisu prawa, który jednej rzeczy zabrania, a do tej granicy mamy możliwość działania. Marketing i reklama służą przede wszystkim wywieraniu wpływu na odbiorcę. Manipulacja może zaczynać się, gdy pod pozorem neutralnego przekazu, np. z konta nie będącego kontem marki, pojawiają się komunikaty zachwalające produkt bez jasnego oznaczenia płatnej współpracy.

MH: Czy influencer może ponieść odpowiedzialność prawną za promowanie produktu, którego nie używa?

PK: To zależy. Jeśli influencer tylko pokazuje produkt, nie ma obowiązku przeprowadzania wszelkich możliwych testów. Jednak, jeśli produkt ma oczywiste wady, które go dyskwalifikują, influencer może ponieść odpowiedzialność. Ponadto, jeśli reklamuje produkty niedozwolone w Polsce, jak hazard, może to być sprzeczne z prawem.

MH: Jakie instytucje w Polsce egzekwują prawo dotyczące manipulacji w social mediach?

PK: W Polsce główną rolę pełni Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Innymi istotnymi instytucjami są prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych oraz inspekcja handlowa.

MH: Czy w Pana opinii jest wiele takich spraw, gdzie wystosowywane są kary za manipulację?

PK: Jest coraz więcej tego typu spraw. Naruszeń jest jednak znacznie więcej niż spraw. Urzędy wykorzystują narzędzia oparte na sztucznej inteligencji do analizowania internetu, ale nie każde naruszenie jest karane.

MH: Jakie są główne przepisy prawne regulujące manipulacje w mediach społecznościowych w Polsce?

PK: Kluczowe akty prawne to RODO, ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym oraz ostatnio wprowadzone akty o usługach cyfrowych i rynkach cyfrowych.

MH: Jak rozwijają się przepisy prawne dotyczące manipulacji w social mediach i jakie wyzwania stoją przed instytucjami egzekwującymi prawo?

PK: Kluczowym wyzwaniem dla instytucji jest edukowanie społeczeństwa oraz nadążanie za technologicznymi zmianami. Jeśli chodzi o rozwój przepisów, opinie są podzielone. Niektórzy uważają, że regulacje są zbyt restrykcyjne i zniechęcają do inwestowania. Z drugiej strony, bez odpowiednich regulacji ryzykujemy, że technologie będą używane w sposób niekontrolowany i szkodliwy.


Myślę, że jesteście usatysfakcjonowani tym, co usłyszeliście. Może nie cieszy Was fakt, że takie techniki są na nas stosowane, ale teraz wiecie, jak można je prawnie zmierzyć, zważyć i ocenić. Z przykrością muszę stwierdzić, że zwodniczych interfejsów i innych technik manipulacyjnych w internecie jest całkiem dużo. Jeszcze raz chciałbym bardzo podziękować pani Martynie za zaproszenie do wywiadu i życzę powodzenia w karierze zawodowej. A Was zapraszam już za dwa tygodnie do kolejnego odcinka podcastu „Prawo dla Biznesu”.

Doceniasz tworzone przeze mnie treści?

Piotr Kantorowski
RADCA PRAWNY

Przedsiębiorcom służę pomocą w kwestiach związanych z prawem własności intelektualnej szczególnie w obszarze digital marketingu i IT. Tworzę też umowy tak, aby oddawały Twoje plany biznesowe i zabezpieczały firmę w najwyższym stopniu. Jeśli trzeba pomagam też poprowadzić spory korporacyjne lub z kontrahentami.

Skontaktuj się ze mną, chętnie odpowiem na Twoje pytania dotyczące naszej oferty i przedstawię rozwiązania dostosowane do Twojego biznesu.